هر آنچه لازم است راجع به اینماد بدانید

در گذشته‌ای نه چندان دور، تبدیل شدن به یک فرد تاثیرگذار در بازار فقط به یک ویژگی بسیار مهم بستگی داشت و آن «اعتبار» بود. اگر کسی در بازار اعتبار داشت می‌توانست بدون پرداختن پول، انبارش را از جنس‌های مورد نیازش پر کند، بخرد، بفروشد یا حتی به دیگری ببخشد. چون اعتبار او و سابقه درخشانی که برای خود ساخته بود پشتوانه‌ای قوی به شمار می‌رفت. 

کسانی که اعتبار داشتند، حرفشان سند بود و قولشان همچون سنگ زیر آسیاب، قرص و استوار باقی می‌ماند. در دنیای آنلاین، جایی که پر از آدم‌های رنگارنگ با روش‌های مختلف برای کسب درآمد است هم می‌‌توان به شکلی متفاوت، اعتبار را به دست آورد. در این قسمت از «دیجیتالینگ» به سراغ «نماد اعتماد الکترونیکی» می‌رویم و از چم‌و‌خم آن سر درمی‌آوریم. اگر شما هم به فکر گرفتن اینماد هستید، تا انتهای این گفتار با ما همراه باشید.

نسخه صوتی مقاله، تقدیم شما!

قرار است چه چیزهایی را با هم یاد بگیریم؟

• با اینماد و سازوکار آن بیشتر آشنا می‌شویم.
• مزیت‌های وجود نماد اعتماد الکترونیک برای وب‌سایت‌ها را برمی‌شماریم.
• با فرآیند گرفتن اینماد برای وب‌سایت آشنا می‌شویم.
• انواع مختلف نماد اعتماد الکترونیکی را بررسی می‌کنیم.
• معایب اینماد را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
• یک تجربه جالب از اعتمادسازی با کمک نماد اعتماد را می‌خوانیم.
• استفاده از درگاه‌های پرداخت واسط را در وب‌سایت‌هایی که نماد اعتماد دارند مورد بررسی قرار می‌دهیم.

اینماد (نماد اعتماد الکترونیکی) چیست؟

«اینماد» یا «نماد اعتماد الکترونیکی» همان لوگویی است که تا به الان در فوتر فروشگاه‌های مختلف اینترنتی دیده‌اید. در واقع، وب‌سایت‌هایی که نماد اعتماد الکترونیکی دارند از سمت «مرکز توسعه تجارت الکترونیک کشور» تایید صلاحیت شده‌اند.

وقتی روی این لوگو کلیک می‌کنید با صفحه‌ای روبه‌رو می‌شوید که در آن نام و نام خانوادگی صاحب امتیاز سایت، آدرس و شماره تماس او قرار گرفته است. کاربران با مشاهده این اطلاعات که نشانه‌ای از رد شدن وب‌سایت از فیلترهای یک مرکز معتبر است با خیالی آسوده خرید خود را انجام می‌دهند یا از خدمات سایت استفاده می‌کنند. 

آیا برای داشتن یک فروشگاه اینترنتی باید نماد اعتماد الکترونیک داشته باشیم؟

پاسخ منفی است. شما می‌توانید بدون داشتن این نماد هم به فعالیت‌های خود ادامه دهید. اما با افزایش دانش مردم نسبت به فضای آنلاین و از طرفی با توجه به کلاه‌برداری برخی افراد سودجو، وجود نماد اعتماد الکترونیکی به یکی از فاکتورهای مهم کاربران برای اعتماد کردن به وب‌سایت‌ها تبدیل شده است. 

من هم قبل از خرید یا دریافت خدمات از وب‌سایت‌ها ابتدا به سراغ فوتر سایت می‌روم و به دنبال اینماد آن می‌گردم؛ حتی روی آن کلیک می‌کنم تا از واقعی بودن نماد اعتماد مطمئن شوم. تنها بعد از آن است که به سراغ بررسی محصولات سایت می‌روم. پس در حال حاضر – که در سال 1399 هستیم – از نظر قانونی مشکلی برای نداشتن اینماد وجود ندارد. اما شما با نداشتن آن، راه سخت‌تری برای جلب اعتماد کاربرانتان در پیش دارید. 

مزیت اینماد چیست؟

همان‌طور که قبل‌تر با هم گفتیم داشتن نماد اعتماد الکترونیکی برای وب‌سایت شما یک مزیت به شمار می‌رود. اجازه بدهید به چند مورد از مزیت‌های اینماد اشاره کنم:

• اعتماد کاربران نسبت به وب‌سایت شما افزایش پیدا می‌کند

فروشگاه‌هایی که نماد اعتماد دارند، راحت‌تر با کاربران ارتباط برقرار می‌کنند.

• امکان برخورداری از درگاه پرداخت مستقیم فراهم می‌شود

تنها راه برای گرفتن درگاه پرداخت مستقیم از سوی بانک‌ها، داشتن نماد اعتماد الکترونیکی است. وب‌سایت‌های بدون اینماد، چاره‌ای به جز استفاده از درگاه‌های پرداخت واسط مثل «زرین پال» ندارند. 

• احتمال فیلتر شدن وب‌سایتتان کاهش پیدا می‌کند

البته این احتمال به صفر نمی‌رسد. اما می‌توانید امیدوار باشید که داشتن نماد مثل یک مجوز عمل کند و شما به عنوان وب‌سایتی که حداقل‌ها را رعایت کرده شناخته شوید. از طرف دیگر اگر رقبایتان یا مشتری‌های ناراضی بخواهند از شما شکایت کنند – چه درست و چه غلط – و شما اینماد نداشته باشید، ماجرا برایتان پیچیده‌تر می‌شود و احتمال فیلتر شدنتان بالاتر می‌رود.

• امکان استفاده از برخی وب‌سایت‌های واسطه را از دست می‌دهید

وقتی یک فروشگاه داشته باشید می‌توانید از خدمات وب‌سایت‌هایی مانند «ترب» که  «خزنده» (crawler) هستند استفاده کنید. البته این وب‌سایت‌ها تنها در صورتی محصولاتتان را در بستر خود قرار می‌دهند که شما از قبل نماد اعتماد داشته باشید. حتی برخی از پلتفرم‌های تبلیغاتی نیز تنها در صورت وجود اینماد با شما همکاری می‌کنند. 

چگونه اینماد بگیریم؟

اولین قدم برای دریافت اینماد رفتن به سایت «enamad.ir» و ثبت‌نام است. شما پس از ثبت‌نام در فرآیند احراز هویت قرار می‌گیرید. به این ترتیب که ابتدا سایت خود را برای دریافت اینماد ثبت کرده و هزینه‌ای را می‌پردازید. البته این دریافت هزینه در دو فاز صورت می‌گیرد اما روی هم رفته رقم کمی است. 

بعد از آن برای تایید آدرس پستی‌تان یک بسته که در آن کدی وجود دارد برایتان ارسال می‌شود. شما باید آن را از طریق شماره تماسی که در سایت اینماد ثبت کرده‌اید اعلام کنید. به همین ترتیب، درستی ایمیل شما هم بررسی می‌شود. پس از این کار، نوبت بررسی فنی وب‌سایت شما فرا می‌رسد. به این صورت که یک کارشناس، فرآیند خرید یا استفاده از خدمات در وب‌سایت شما را از ابتدا تا انتها دنبال می‌کند تا مطمئن شود که مشکلی در این زمینه وجود ندارد.

در اینجا نکته‌ای روشن می‌شود و آن این است که شما نمی‌توانید قبل از راه‌اندازی وب‌سایتتان اینماد بگیرید. در نتیجه باید برای چک کردن مسیر خرید هم که شده، ابتدا یک درگاه واسطه برای وب‌سایتتان داشته باشید. من تا به حال چندین بار برای سایت‌های مختلف نماد اعتماد گرفته‌ام و به جز یک مورد، مشکل خاصی پیش نیامده است. آن یک مورد هم مربوط به قوانین جدید گرفتن نماد اعتماد می‌شد. در واقع، اکنون برای گرفتن نماد باید زمینه فعالیت خود را مشخص کنید. برخی از وب‌سایت‌ها در این بخش دچار مشکل می‌شوند چون باید برای کسب و کار خود مجوزهای خاصی بگیرند.

 مشکلی که ما با آن روبه‌رو شده بودیم گرفتن مجوز فعالیت برای یک وب‌سایت فروش کفش بود. البته این مشکل با یک تماس تلفنی و راهنمایی کارشناس‌های اینماد به راحتی برطرف شد. پیشنهاد می‌کنم اگر با چنین مشکلی روبه‌رو شدید حتما به صورت تلفنی با مسئولان اینماد صحبت کنید. در بیشتر موارد آنها شما را راهنمایی می‌کنند و به راحتی می‌توانید نماد اعتماد را برای وب‌سایت خود دریافت کنید. 

با انواع مختلف اینماد آشنا شوید

وقتی در حال طی کردن روند دریافت اینماد هستید، یک نماد اعتماد الکترونیکی موقت در اختیار شما قرار می‌گیرد تا آن را در وب‌سایت خود قرار دهید. پس از گذراندن موفقیت‌آمیز مراحل، شما صاحب اینماد یک ستاره‌ای می‌شوید. 

اگر دقت کرده باشید، نماد اعتماد الکترونیک، پنج ستاره دارد. در مورد چند و چون دریافت آن ستاره‌های دیگر، اطلاع خاصی پیدا نکردم. تا به حال هم وب‌سایتی را ندیدم که هر پنج ستاره را گرفته باشد. 

 پیشنهاد می‌کنم قبل از هر کاری – حتی ثبت‌نام در سایت اینماد – تمام بندها و تبصره‌هایی که وجود دارد را مطالعه کرده و سپس برای قدم بعدی اقدام کنید. چون شاید نتوانید با بعضی از بخش‌های آن همکاری لازم را داشته باشید.

درست است که گرفتن اینماد چندان کار سختی نیست اما باید این نکته را در نظر داشته باشید که بعد از گرفتن نماد اعتماد، کارشناس‌ها به صورت دوره‌ای وب‌سایت شما و میزان پایبندی به تعهداتی که داده‌اید را مورد بررسی قرار می‌دهند. اگر به آن تعهدات پایبند نباشید، نماد اعتماد را از شما پس می‌گیرند. حتی اگر این احتمال را می‌دهید که کارشناس‌ها به صورت تصادفی و تعداد محدودی از وب‌سایت‌ها را بررسی می‌کنند باز هم باید جانب احتیاط را بگیرید و در چهارچوب چیزهایی که گفتید، رفتار کنید. 

ماجرای اینمادهای منقضی شده

اینماد هم مانند برخی از مجوزها، تاریخ انقضا دارد. اگر انقضای نماد اعتماد شما به سرآید علامت قرمز رنگی بزرگی روی لوگوی نمادتان به نمایش درمی‌آید و به هر کسی که وارد سایت می‌شود با صدای بلند می‌گوید: «منقضی شده است!» دیدن این وضعیت برای کاربران خوشایند نیست. چون آنها با خودشان فکر می‌کنند حتما مشکلی در این سایت وجود دارد که مدیرش اینماد آن را تمدید نمی‌کند. همین موضوع باعث می‌شود که اعتماد کاربران نسبت به سایت شما کم شود. 

اینماد چه معایبی دارد؟

رسیدن به نگاهی واقع گرایانه از یک موضوع به بررسی نکته‌های مثبت و منفی آن نیازمند است. در ادامه به چند نکته منفی در مورد نماد اعتماد الکترونیکی می‌پردازیم. 

• برای دریافت آن باید پول بدهید

درست است که مقدار این هزینه زیاد نیست. اما با این وجود، شما باید برای دریافت و تمدید آن هزینه کنید.(گفتنی است که در دوران کرونا هزینه دریافت اینماد افزایش یافته است)

• پروسه گرفتن نماد اعتماد زمان‌بر است

تقریبا یک ماه طول می‌کشد تا مراحل گرفتن نماد اعتماد سپری شود. البته اگر وب‌سایت شما مشکلی داشته باشد امکان افزایش این پروسه زمانی هم وجود دارد.

• گرفتن اینماد یعنی پرداخت مالیات (بزرگترین ایراد اینماد)

دریافت نماد اعتماد یعنی ثبت قانونی کسب و کارتان در یک مرکز دولتی و این موضوع یعنی شما باید در زمان تعیین شده اظهارنامه مالیاتی را پر کرده و مبلغ آن را بپردازید. 

تجربه من از لمس اعتمادسازی با اینماد

یکی از پروژه‌هایم کار کردن روی وب‌سایتی بود که کتاب‌های الکترونیکی می‌فروخت. قبل از اینکه برای وب‌سایت اینماد بگیریم، کاربران با ترس و لرز از وب‌سایت خرید می‌کردند. حتی از ما می‌خواستند فایل کتاب را قبل از پرداخت هزینه‌اش برایشان ارسال کنیم. چون نگران بودند که ما پول را بگیریم و کتابی به آنها ندهیم. اما پس از گرفتن اینماد این مشکل‌ها بسیار کمتر شدند. 

البته باز هم افرادی بودند که فایل کتاب را قبل از پرداخت پول می‌خواستند. اما این بار پاسخ ما به آنها متفاوت بود. ما به آن کاربران می‌گفتیم که وب‌سایتمان نماد اعتماد الکترونیکی دارد و اگر چنین ماجرایی پیش بیاید می‌توانند از ما شکایت کنند. این برخورد شفاف و نشان دادن راه‌هایی برای جبران خسارت‌های احتمالی باعث شد تا کاربران با اعتماد بیشتری از وب‌سایت خرید کنند. 

آیا با گرفتن نماد اعتماد باید دور درگاه‌های پرداخت واسط را خط بکشیم؟

به نظر من بهتر است در کنار درگاه‌های پرداخت مستقیم بانکی، درگاه‌های واسط را هم داشته باشید. چون متاسفانه گاهی درگاه‌های پرداخت مستقیم از نظر فنی دچار مشکل می‌شوند. در این‌جور وقت‌ها مشتری می‌تواند هزینه محصول یا خدمت مورد نیازش را از طریق درگاه‌های پرداخت واسطه بپردازد.  چون این درگاه‌های واسطه، فقط به یک بانک متصل نیستند. در نتیجه، اگر مثلا درگاه بانک ملت با مشکل مواجه شود، درگاه بانک ملی جایگزین آن می‌گردد.

نظر شما چیست؟

آیا تجربه‌ای از گرفتن نماد اعتماد الکترونیکی دارید؟ لطفا آن را برای ما و خوانندگان دیجیتالینگ تعریف کنید. 

فکر می‌کنید به جز گرفتن اینماد، از چه راهی می‌توان اعتماد کاربران نسبت به وب‌سایت را افزایش داد؟