تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی یکی از بخش‌های پررنگ داستان بازاریابی دیجیتال در ایران است.
شبکه‌های اجتماعی به دلیل‌های ریز و درشتی مانند «جذاب بودن»، «وجود اطلاعات – هر چند گاهی کم‌محتوا» و «مهیا کردن بستری برای تفریح آنلاین و گذراندن وقت»، مخاطبان بسیاری دارند. کسب و کارها هم که در همه حال دنباله‌روی مخاطبانشان هستند باید در این بسترها خودی نشان دهند تا باز هم پر قدرت و پا برجا باقی بمانند.
در این قسمت از دیجیتالینگ به سراغ تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی (Social Network Ads) می‌رویم، علت اهمیت تبلیغات شبکه‌های اجتماعی در ایران را موشکافی می‌کنیم، نگاهی به چالش تبلیغات کسب و کارهای ایرانی می‌اندازیم، تفاوت تبلیغ در رسانه اجتماعی و شبکه اجتماعی را بررسی می‌کنیم و به دنبال راهی برای تبلیغات اثربخش می‌گردیم.
اگر می‌خواهید تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی را برای کسب و کار خودتان آغاز کنید یا به دنبال اطلاعات بیشتری در این زمینه می‌گردید تا پایان این گپ و گفت ما را همراهی کنید.
می‌توانید برای گوش دادن به محتوای این مقاله از میانبر پادکست زیر کمک بگیرید.
تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی؛ ترکیبی از شیپور تبلیغ و سوشال‌ها
ما قبلا با هم راجع به مفهوم کلی تبلیغات صحبت کردیم و گفتیم که تبلیغ یعنی رساندن یک پیام مشخص به عده‌ای خاص از مردم.
در واقع، وقتی من بخواهم وجود خدمت یا محصولی که دارم را به گوش عده‌ای برسانم به سراغ بازاریابی می‌روم. تبلیغات یکی از روش‌های مهم بازاریابی است که در این جور وقت‌ها به دادمان می‌رسد. همین تبلیغ در شبکه‌های اجتماعی هم اتفاق می‌افتد.
هر گردی گردو نیست!
لطفا گوشی دستتان باشد که «بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی» (Social Media Marketing) با «تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی» (Social Media Ads) فرق دارد. می‌توانید برای مطالعه بیشتر در این مورد سری به مقاله «بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی چیست؟» بزنید.
چرا در ایران باید در شبکه‌های اجتماعی تبلیغ کنیم؟
به عنوان یک کسب و کار بهتر است با کانال‌هایی که مخاطبانمان با آن در ارتباط هستند آشنا باشیم و به آنها توجه کنیم.
[color-box]از نظر من تمام کسب و کارهایی که در فضای آنلاین کار می‌کنند بهتر است یک تبلیغ آزمایشی در شبکه‌های اجتماعی داشته باشند تا بفهمند تقریبا چند درصد از مخاطبانشان در این فضا حضور دارند.[/color-box]
از این گذشته وقتی به موقعیتمان در ایران نگاه می‌کنیم می‌بینیم که نسبت به مارکترهای کشورهای دیگر دست و بالمان بسته‌تر است. چون یا ما شبکه‌های اجتماعی بزرگ و جهانی را در کشورمان محدود کرده‌ایم یا آنها ما را تحریم کرده‌اند.
به همین دلیل، عقل سلیم حکم می‌کند که از تمام امکانات فعالی که داریم نهایت استفاده را ببریم. بحث را به این سمت بردم تا بگویم که وقتی در ایران در مورد تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی حرف می‌زنیم روی سخنمان با «اینستاگرام»، «لینکدین»، «توییتر» و «تلگرام» است.
البته تلگرام شبکه اجتماعی نیست ولی با وجود گروه‌ها، کانال‌ها و ربات‌ها می‌تواند نقش یک شبکه اجتماعی را برای ما بازی کند.
مخاطبان ایرانی ما در شبکه‌های اجتماعی محدودی فعالیت می‌کنند
شبکه‌های اجتماعی بزرگ و قدرتمندی مثل «فیسبوک» وجود دارند که یا محدود شده‌اند یا از میان کاربران ایرانی کسی در آنجا حضور خاصی ندارد.
به همین دلیل چندان هوشمندانه نیست که بخواهیم در آن بسترها تبلیغ کنیم. البته شاید بعضی از کسب و کارها که مشتریان خارجی دارند بتوانند از تبلیغ در فیسبوک نتیجه بگیرند.
در نقطه مقابل، بیش از 50 میلیون کاربر ایرانی در اینستاگرام فعال هستند. این رقم در مورد لینکدین به حدود سه میلیون کاربر فعال می‌رسد. به همین ترتیب می‌توان حضور فعال کاربران ایرانی در توییتر و تلگرام را هم مشاهده کرد.
از آنجایی که کسب و کارها هم باید جایی باشند که مخاطبشان حضور دارد پس تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی اهمیت قابل توجهی دارد.
می‌توانید برای سر درآوردن از روش تبلیغات در تلگرام به مقاله «تبلیغات در تلگرام»، برای تبلیغات در اینستاگرام به مقاله «تبلیغات در اینستاگرام» و برای تبلیغات در لینکدین به مقاله «تبلیغات در لینکدین» سر بزنید.
چالش کسب و کارهای ایرانی برای تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی
[color-box]با وجود اینکه منبع اصلی درآمد شبکه‌های اجتماعی از طریق تبلیغات است ولی ما در ایران به دلیل محدودیت‌هایی که داریم معمولا نمیتوانیم به طور مستقیم از طریق شبکه‌های اجتماعی تبلیغ کنیم.[/color-box]روشی که ما می‌توانیم از آن استفاده کنیم این است که تعدادی پیج را در نظر بگیریم و با ادمین آنها یا اینفلوئنسرهای فعال در این شبکه‌های اجتماعی مذاکره کنیم تا پیام ما را از دریچه خودشان به مخاطبانشان منتقل کنند.
این رایج‌ترین روش تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی است که هر روز در ایران شاهد آن هستیم و به دو روش انجام می‌شود:
- شما خودتان به عنوان یک دیجیتال مارکتر آن را انجام می‌دهید
- انجام این کار را به یک آژانس تبلیغاتی می‌سپارید
ما در دیجیتالینگ تلاشمان بر این است که خودتان راه و چاه این کار را یاد بگیرید تا حتی اگر انجام آن را به یک آژانس سپردید دست‌کم بدانید که اصل ماجرا چیست. این موضوع به شما کمک می‌کند تا تبلیغات بهینه‌تری داشته باشید.
تبلیغات در رسانه‌های اجتماعی چه فرقی با تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی دارد؟
شبکه‌ها و رسانه‌ها هر دو یک اجتماع از کاربران را تشکیل می‌دهند. از این نظر، هر دوی آنها به یکدیگر شبیه هستند.
ولی در شبکه‌های اجتماعی، زنجیره ارتباط شما با دیگران بسیار پررنگ و راحت است؛ مثلا در اینستاگرام که یک شبکه اجتماعی است به راحتی پست‌های مورد علاقه‌تان را لایک می‌کنید یا برایشان پیامی دایرکت کنید و در مقابل از دیگران کامنت، لایک و .. دریافت می‌کنید.
[color-box]به زبان ساده، رشته ارتباط میان انسان‌ها در شبکه‌های اجتماعی برای خودش یال و کوپایی دارد. ولی این ماجرا در رسانه‌های اجتماعی مثل «آپارات» یا «ویرگول» بسیار کمرنگ است و تک و توک از کسی تعاملی دیده می‌شود.[/color-box]وقتی محتوا یکسان اما حس‌وحال، متفاوت می‌شود
شاید نوع محتوا در هر دوی این بسترها – شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی – از یک جنس باشد؛ مثلا شاید شما یک ویدیو را در اینستاگرام تماشا کنید و همان را در آپارات هم ببینید.
ولی حال و هوای شما وقتی در حال تماشای آن ویدیو در اینستاگرام هستید بسیار با زمانی که در حال تماشای آن در آپارات بودید فرق می‌کند. البته این ماجرا دلیلی بر ضعف آپارات نیست. شما حتی وقتی یک ویدیو را در یوتیوب هم تماشا می‌کنید نمی‌توانید کار خاصی انجام دهید.
نهایتش این است که آن کانال را دنبال می‌کنید. ولی نمی‌توانید به طور مستقیم به صاحب آن کانال پیام بدهید. حتی لایک و اشتراک گذاری کردن هم در یوتیوب مانند لایک و اشتراک گذاری در یک شبکه اجتماعی مثل اینستاگرام نیست.
به همین دلیل، تبلیغات در رسانه‌های اجتماعی با تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی متفاوت است. با این حال اگر رسانه اجتماعی مورد نظر ما فارسی باشد مثل «ویرگول» و «آپارات» می‌توان کارهایی را در آن انجام داد. همان طور که ما تبلیغات در آپارات و ویرگول را تست کردیم و نتیجه آن را در دوره تبلیغات آنلاین توضیح دادیم.
چطور تبلیغ کنیم؟ چقدر بودجه بگذاریم؟ کجا تبلیغ کنیم؟ و …
سوال‌های این تیتر، نمونه‌هایی از پُرتکرارترین پرسش‌ها در مورد تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی هستند که هیچ پاسخ مشخصی ندارند. چون این ماجرا از یک کسب و کار به کسب و کار دیگر، از یک مخاطب به مخاطب دیگر و … فرق می‌کند.
[color-box]چیزی که من همیشه پیشنهاد می‌کنم امتحان کردن با آگاهی است. یعنی نمی‌توانید بعد از خواندن این مقاله، اینستاگرام را باز کنید، چند پیج را در نظر بگیرید به آنها پول بدهید و فکر کنید که کار تبلیغ تمام شده است. معمولا انتهای این روش چندان مثبت و اثرگذار نیست.[/color-box]
به همین دلیل، این سوال کلی که «چطور در شبکه‌های اجتماعی تبلیغ کنیم؟» باید به بخش‌های جزئی‌تری مثل «چه استراتژی برای تبلیغ داشته باشیم؟»، «چگونه مخاطب خودمان را پیدا کنیم؟»، «تبلیغ در استوری و پست چگونه است؟»، «ماجرای تبلیغ ویدیویی چیست؟» و … تقسیم بندی شوند و به هر کدام از آنها جداگانه پاسخ داده شود تا به یک آگاهی برسید.
[posts-cta title=”دوره‌ای تجربه‌محور را در این مسیر، معلم خودتان کنید” btn-text=”ورود به دوره تبلیغات آنلاین” btn-link=”https://digitaling.org/product/online-ads/” target=”_blank”]ما دوره‌ای به نام «تبلیغات آنلاین» آماده کردیم و در آن تمام ماجرای تبلیغاتی که در یک کمپین واقعی انجام دادیم را با داده‌ها، آمار و ارقام واقعی، شکست‌ها و درس‌هایی که آموختیم با شما به اشتراک گذاشتیم.
بخشی از این دوره به تبلیغات در شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی و به تبلیغاتی که ما در ویرگول، اینستاگرام و … انجام دادیم پرداخته است.
دیدن این دوره به دلیل اینکه شما را به قلب یک کمپین واقعی با نتیجه‌هایش می‌برد و در میان آن به شما تمرین‌هایی برای درگیر کردنتان با این موضوع می‌دهد روشی مناسب برای لمس و تجربه واقعی تبلیغات آنلاین است.[/posts-cta]
خلاصه‌ای از آنچه با هم در تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی گفتیم:
- تبلیغات یکی از زیرمجموعه‌های بازاریابی به شمار می‌رود.
- تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی یکی از روش‌های تبلیغات آنلاین است.
- وقتی در ایران در مورد تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی حرف می‌زنیم روی سخنمان با «اینستاگرام»، «لینکدین»، «توییتر» و «تلگرام» است. سایر شبکه‌های اجتماعی چندان به کارمان نمی‌آیند. چون تحریم یا محدود شده‌اند.
- در ایران نمیتوانیم به طور مستقیم از طریق شبکه‌های اجتماعی تبلیغ کنیم ولی می‌توانیم به صورت دستی با گزینش پیج‌ها یا اینفلوئنسرهای مورد نظرمان این کار را انجام دهیم.
- تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی نسخه همگانی ندارد. هر کسب‌وکاری باید با توجه به حوزه کاری، مخاطب‌ها و … شیوه مخصوص به خودش را در تبلیغات پیش بگیرد.
نظر شما چیست؟
آیا تجربه‌ای از تبلیغ در شبکه‌های اجتماعی دارید؟
لطفا تجربه‌تان را در بخش گپ و گفت دیجیتالینگ با ما در میان بگذارید.
